زیست فناوری

فناوری mRNA که قبلا از آن برای توسعه روش درمانی متفاوت در درمان سرطان استفاده شده بود، با شروع همه گیری کووید-19، بعنوان راهی برای ساخت سریع واکسن مقابله کننده مورد توجه قرار گرفت. با گذشت چند سال، کشورمان به این فناوری دست یافته و اولین واکسن mRNA ایرانی را وارد مرحله کارآزمایی بالینی کرده است. محققان این فناوری همچنین به حوزه ژن درمانی که یکی از پیشروترین آنها در درمان بیماری پروانه‌ای (EB) است ورود کرده‌اند.

رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار صدا و سیما اذعان داشت: این فناوری برای بیماری‌های ژنتیکی کاربرد دارد؛ مثلا برای بیماران پروانه‌ای در حال تحقیق است و امید است ان شاءالله بتوان بیماران پروانه‌ای را {با آن}درمان کرد.

واکسنهای مبتنی بر mRNA علاوه بر کرونا و EB، در برخی بیماریهای دیگر نیز کاربرد دارند. دکتر وحید خدامی، مدیرعامل شرکت درمان گستر رناپ که توسعه دهنده اولین واکسن mRNA ایرانی است، در گفتگو با خبرنگار صدا و سیما بیان کرد که این فناوری در بیماری‌‌هایی مثل مالاریا، ایدز، آنفلوانزا بعنوان واکسن پیشگیرانه هستند ولی می‌توان واکسن درمانی سرطان را هم بر اساس این فناوری توسعه داد.

به گفته محققان، نتایج مطالعات پیش‌بالینی واکسن مبتنی بر mRNA در موجودات مختلف مورد مطالعه، نشان داده که با تزریق این نوع واکسن، میزان آنتی بادی بیشتری نسبت به دیگر انواع واکسن‌ها ایجاد شده است. دکتر خدامی در این باره اظهار داشت: واکسن mRNA تقریبا در تمام شاخص‌ها بهتر و قوی‌تر از سایر انواع واکسن‌ها عمل می‌کند. مضافا بر اینکه این واکسن‌ها سریع توسعه می‌یابند. مثلا ما واکسن برای دو سویه از اٌمیکرون را توسعه دادیم. اگر همه‌گیری جدیدی به کشور ما بیاید که سویه خاص {و بی‌سابقه‌ای} باشد می‌توانیم به سرعت آن را شناسایی کنیم و برایش واکسن mRNA تولید کنیم.