زیست فناوری

دانشمندان یک مکانیزم کاملاً جدید، از بیان ژن هموگلوبین که توسط استرس تنظیم می­شود را معرفی کردند.

توانایی ما در تنفس اکسیژن برای ادامه بقا الزامی است. این فرآیند توسط هموگلوبین خون، که اکسیژن را حمل می­کند، صورت می­گیرد. در ارتفاعات بالا، هوا دارای اکسیژن کمتری است، از این رو بدن برای ساختن سریع هموگلوبین تحت فشار قرار می­گیرد. اما استرس سلولی چه نقشی را در تولید هموگلوبین بازی می­کند؟

محققان یک ساز و کار کاملاً جدید از بیان ژن گلوبین را گزارش کرده­اند. کشف این ژن هموگلوبین ناشناخته نشان می­دهد که استرس برای تولید هموگلوبین کاملاً ضروری است.

برای تولید یک مولکول پروتئین گلوبین، ابتدا از DNA ژن آن یک مولکول RNA طولانی رونویسی می­گردد که در ادامه برای سنتز پروتئین در سلول­های قرمز دچار پیرایش و پردازش می­شود.

در حال حاضر، یک تیم از زیست شناسان مولکولی گزارش داده­اند که پیرایش و پردازش RNA رونویسی شده از ژن­های گلوبین بزرگسالان و جنینی، به شدت توسط یک سیگنال استرس داخل سلولی کنترل می­شود.

بنابراین درک استرس نه تنها مهم است بلکه ممکن است پیامدهای مهمی برای ما در درک چگونگی بیان هموگلوبین داشته باشد. به این معنا که حتی در سطح سلولی، استرس و توانایی پاسخ به استرس، برای بقای ما ضروری است. مدت طولانی است که نقش استرس در رابطه با دیگر فرآیندهای بیولوژیکی شناخته شده است و در حال حاضر مشخص شده است که یکی از این نقش­ها برای مولکول­های کوچکی است که وظیفه حمل اکسیژن در خون ما را بر عهده دارند.

منبع: journal Cell Research (آوریل 2017)