خودکفایی میتواند از مسیر انتقال فناوری عبور کند.

مصاحبه با محمد رنجبر، رئیس گروه بین الملل ستاد توسعه زیست فناوری

لطفا درمورد خودتان و گروه بین الملل ستاد توسعه زیست فناوری معرفی مختصری بفرمایید.
بنده محمد رنجبر هستم. حدود دوسال است که در بخش بین الملل ستاد مشغول هستم. از حدود ۶ ماه پیش مسئول این بخش بوده ام و قبلا هم به عنوان کارشناس در گروه بین الملل فعالیت داشتم. عمده کارهایی که در امور بین الملل ستاد تعریف می شود از جنس کارهایی است که به هر شکلی با کشورهای خارجی در ارتباط است. گروه بین الملل در واقع فرآیند بین المللی شدن شرکت ها، مراکز آکادمیک و مجموعه های بیوتکنولوژی را در اکوسیستم تسهیل می کند. رسالت مشخصی که گروه بین الملل دارد این است که بقیه نهادهای مرتبط با بیوتکنولوژی را از نظر ذهنیت به پروسه بین المللی شدن نزدیک سازد.
ماموریت شما در گروه بین الملل ستاد؟
ما در این مسیر در بین شرکت ها به طور خاص شرکت های کوچک و متوسط را تارگت کرده ایم و علت آن این است که شرکت های بزرگ در حوزه بیوتکنولوژی وضعیت خوبی دارند و نیازی به حمایت از سمت ستاد ندارند به طوری که می شود گفت در بعضی موارد حتی شاید ما از آن ها کمک بگیریم. مثلا می توان از طریق مشوق هایی این شرکت ها را در انتقال تجربیات و آموزش مراحل و مسیر پیموده شده به شرکت های کوچک دخیل نمود. همچنین شرکت هایی با عنوان EMC (Export management company) می تواند از این شرکت های بزرگ به وجود آمده و خدماتی را از جمله انتقال تجربیات و آموزش مهارت های نرم به شرکت های کوچک ارائه دهند که منجر به تولید محصولات با کیفیت و با بازار متفاوت شوند.
از کارهای انجام شده در گروه بین الملل بگویید.
نگاهی به گذشته در امور بین الملل این ذهنیت را برای ما ایجاد می کند که قبل و بعد از امور بین الملل جاری در معاونت علمی یا نهادهای دیگر کشوری، کارهایی باید انجام شود که نمی شود. برای انجام یک معامله از طرف یک شرکت یا یک فرد آکادمیک در سطح بین الملل مراحلی متصور است. اولین آن ها داشتن یک چشم انداز اولیه، آشنایی با جغرافیای جهانی و دانستن قوانین بین المللی است که برای شناسایی بازار هدف محصول مهم است. قدم های بعدی شامل ایجاد ارتباط و شبکه سازی، مذاکره، لجستیک و نهایتا حصول نتیجه است. مسئله مرسوم در کشور ما این است که از همان ابتدا برقراری ارتباط ارجح در نظر گرفته می شود و توجه کافی به اهمیت دستیابی به اطلاعات اولیه درباره کشورها، محصولات و قوانین مرتبط نمی شود که این هم معمولا باعث عدم حصول نتیجه است. ضمن این، همه مراحل گفته شده باید بر پایه یک سری الزامات اولیه در شرکت ها از جمله تایید GMP ، تکمیل CTD و ... باشد که برای خریدار محصول مهم هستند. کارهای انجام شده در گروه بین الملل در راستای توجه به این مراحل و موارد بوده است. در شروع این مسیر برای شناسایی، جذب و ارتباط با شرکت ها، طراحی یک پلتفرم با SEO بالا (b2b) برای تبلیغات محصولات شرکت ها و همچنین به عنوان یک هسته ای از کارهای بین الملل کلید خورد و سعی می کنیم بقیه کارها را حول آن تعریف کنیم. همچنین قبل از همه موارد شرکت های بیوتکنولوژی از نظر صادراتی رتبه بندی شدند. در مرحله اول که رسیدن به چشم اندازهای واقعی اولیه است، شناسایی کشورهای هم پیمان در حوزه اقتصادی و بررسی نیازها و محصولات عرضه شده آن ها صورت گرفت و با همکاری یک شرکت داده پرداز، اطلاعات اولیه ای از شرکت های داخلی و خارجی تهیه شد. برای ارائه این اطلاعات به خود شرکت ها نیز پروژه ای با یک کارگزاری تعریف شد که فرآیند صادرات را با تاکید بر صادرات خدمات R&D پیش ببرد و فعال سازی هسته های مطالعاتی برای رسیدن به دایره المعارف بین الملل حوزه زیست فناوری انجام گرفت. البته از میان این کارهای توضیح داده شده بعضی در مرحله ارائه طرح و ایده و شماری در مرحله اجرا هستند.
مرحله بعد انتخاب چند فناوری خاص به عنوان نقطه قوت و تعدادی به عنوان نقطه ضعف در کشور بود. به طور مثال در حوزه دریا متوجه شدیم که با ارتقای فناوری می توان بعضی شکاف ها را پر کرد تا زنجیره تولید تکمیل شود. مشکل عمده در جانوران دریایی، نبود بچه جانوران مانند بچه ماهی، میگو و ... بود که شروع به برقراری ارتباطات برای حل این مسئله شد. در مرحله برقراری ارتباط میزبانی از هیئت های کوبا و اندونزی را انجام دادیم و همچنین در بحث های ایمونوتراپی و ژن تراپی با دانشگاه سنت پترزبورگ روسیه ارتباط گرفتیم.
بعد از برقراری ارتباط به مذاکره با آن ها پرداخته ایم و امیدواریم که در نهایت نتیجه بخش باشد.

ضرورت وجود بخش بین الملل در ستاد زیست فناوری چیست؟
به عنوان دیدگاه حداقلی وجود یک بخش بین الملل در هر نهاد تخصصی برای استفاده از فرصت های بین المللی ایجاد شده طبیعتا ضروری به نظر می رسد و این موضوع بسته به میزان کارها و میزان نیاز به تفکیک تخصص ها در نهادهای مختلف صورت می گیرد. علاوه بر این  بخش بین الملل خود می تواند به عنوان یه عنصر فعال و خلاق در ستاد عمل کند که این خود به رشد و پیشرفت در حوزه اقتصاد و به ویژه بحث زیست فناوری کمک شایانی می نماید.
تصمیمات و برنامه های آینده تان چه می باشد؟
تقریبا به طور کلی در سوالات اخیر جواب داده شد اما یک مورد مهم در باب برنامه های آینده ما بین المللی شدن یا صادرات محور شدن چرخه تولید و کلیه فعالیت های شرکت هاست. همچنین برای مشکلات و شکاف های یافت شده باید حمایت ها و کارهایی تعریف شود و بتوانیم آن ها را برطرف کنیم.

کلمات کلیدی
//isti.ir/ZcPx