زیست فناوری

در ابتدای این جلسه که با حضور دبیر محترم ستاد آقای دکتر محمد حسین متالهی اردکانی و آقایان دکتر ولی‌الله بابایی‌پور(عضوهیئت علمی دانشگاه‌صنعتی مالک‌اشتر)، دکتر غلامرضا پازوکی (عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر)، دکتر محمد پورکاظمی (عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور)، دکتر علیرضا ساری (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر سید محمد موسوی (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر بابک ناخدا (عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی)، دکتر ابراهیم شهبازی (پژوهشگر ارشد پژوهشگاه رویان و فناور حوزه بیماری‌های عصبی)، دکتر حامد دبیری (دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر شریف مرادی (مدیر گروه پژوهش) و خانم‌ها دکتر فاطمه رهبری‌زاده (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر یاسمن سادات برقعی (عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف)، دکتر عاطیه صفردوست و دکتر هدی زارع (کارشناسان گروه پژوهش)، و دکتر معصومه زارع (کارشناس گروه تولید) برگزار گردید، آقای دکتر متالهی ضمن عرض خیرمقدم به مدعوین محترم، در مورد رویکردهای جدید ستاد توسعه زیست‌فناوری نکاتی را مطرح کردند. تأکید ایشان بر لزوم مشارکت متخصصان و اندیشمندان حوزه زیست‌فناوری در برنامه‌های زیست‌فناورانه کشور بود و عنوان کردند که با توجه ملزومات و پیچیدگی‌های حوزه، حضور فعال ظرفیت نخبگانی ضرورت دارد. همچنین ایشان درخصوص طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری و دستاوردهای این طرح نیز نکاتی را مطرح کردند و عنوان کردند که هدف ما این است که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به نهادهایی که در سیاست¬گذاری حوزه‌های زیست‌فناورانه مشارکت دارند، تبدیل شوند.

در ادامه جلسه آقای دکتر مرادی عنوان کردند که این جلسه در راستای ارائه گزارش مختصری از اقدامات صورت‌گرفته در طرح تقسیم کار ملی زیست فناوی و ضرورت بازنگری در اولویت‌ها و مأموریت‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی برگزار شده است. ایشان افزودند هدف از بازنگری این طرح، انطباق دقیق‌تر مأموریت‌ها با توانمندی‌های مراکز و نیازهای اقلیمی است، به گونه‌ای که کلیه دانشکده‌های دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌های پژوهشگاه‌های فعال در حوزه زیست‌فناوری، در راستای طرح تقسیم کار ملی ایفای نقش نمایند. در فاز اول، مأموریت‌های محوله قبلی و مأموریت‌های پیشنهادی و جدید 20 دانشگاه و مرکز تحقیقاتی به صورت پایلوت دریافت و بررسی شدند که در این جلسه در خصوص کلیات محورهای قدیمی و جدید این مراکز صحبت خواهد شد. همچنین این جلسه جهت بهره‌مندی از نظرات و دیدگاه‌های متخصصان حوزه زیست‌فناوری در خصوص اقدامات صورت گرفته در طرح تقسیم کار ملی و دریافت پیشنهادات در مورد رویکردهای آتی این طرح می‌باشد. در ادامه، گزارشی از اقدامات صورت‌گرفته در گروه پژوهش در راستای طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری و سامانه تقسیم کار ملی زیست‌فناوری توسط ایشان ارائه شد.

در ادامه، مدعوین و صاحب‌نظران محترم حوزه زیست‌فناوری ضمن معرفی خود و حوزه‌های کاری و تحقیقاتی خود، به ارائه نظرات پرداختند. برخی از مهم‌ترین نکات مطرح شده در جلسه شامل موارد زیر بود:

- آقای دکتر پورکاظمی، لزوم توجه به مفهوم تغییر حکمرانی را مطرح کردند و پیشنهاد ایجاد یک هسته از بازیگران مختلف دانشگاهی، صنعتی و سایر بازیگران مرتبط از جمله سازمان‌های مردم نهاد (NGO) را دادند.

-آقای دکتر ساری نیز بر شکل‌گیری یک حرکت جمعی برای تحقق وفاق ملی با محوریت ستاد زیست‌فناوری به جهت بهبود طرح تقسیم کار ملی تأکید داشتند.

-آقای دکتر موسوی به عنوان یکی از دست اندرکاران پیشین طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری، عنوان کردند که مشکل اصلی این طرح این بود که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به دنبال تأمین اعتبار بدون تعریف پروژه¬های جدید بودند و با توجه به اعتبار کمی که به طرح اختصاص داده شده بود، این مشکلات در مسیر اجرای موفق طرح تقسیم کار ملی خودنمایی کرد.

-آقای دکتر ناخدا نیز در خصوص پیشینه طرح تقسیم کار ملی و اقداماتی که در طی چند سال گذشته در این حوزه انجام شده بود، نکاتی را مطرح کردند و عنوان داشتند شاید یکی از کاستی‌های مهم در طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری، ترویج و اطلاع‌رسانی ضعیف این طرح بوده است که منجر به عدم اطلاع طیف زیادی از اساتید دانشگاهی و دانشجویان شده بود. در مواردی هم که اطلاع‌رسانی در قالب سخنرانی¬ها و بازدیدهای حضوری صورت می¬گرفت فقط بحث بودجه مطرح می‌شد بدون اینکه طرح کاربردی و فناورانه مناسبی ارائه شود.

-آقای دکتر پازوکی عنوان کردند که در سامانه تقسیم کار ملی زیست‌فناوری، باید اطلاع رسانی‌ها اصلاح گردد و مشخص گردد تا چه سطحی از فناوری حمایت پژوهشی صورت می‌گیرد.

-آقای دکتر بابایی‌پور افزودند ابتدا باید بازتعریفی از اهداف طرح صورت گیرد زیرا برخی پروژه‌ها به دلیل هدف‌گذاری نامشخص به نتیجه مناسب نمی‌رسند. به نظر می‌رسد جمع‌کردن افراد فرهیخته دانشگاهی از مراکز مختلف به منظور تدوین طرح‌های ملی و اختصاص بودجه با مشارکت متخصصانی از مرکز مختلف کشور جهت انجام پروژه ملی ارزشمند است.

-خانم دکتر رهبری‌زاده بر این باور بودند که لزوما تعیین اولویت و اختصاص آن به دانشگاه¬ها نمی¬تواند مثمرثمر باشد. کارکرد اصلی ستاد این است که محورهای اولویت‌دار را انتخاب کند و بر خرد جمعی دانشگاه‌ها متمرکز نماید. ما از دانشگاه‌های مختلف بخواهیم که افراد متخصص در هر اولویت را به ستاد معرفی کنند و به این ترتیب کارگروه‌ها و کمیته‌های تخصصی در این زمینه شکل بگیرد.

-در خصوص سایر جنبه‌های مثبت و منفی طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری نیز نکاتی مطرح شد و تاکید اعضا بر این بود که ماموریت‌گرا کردن دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی با توجه به محدودیت‌ها بودجه‌ای اقدام موثری است. مسئله‌محور کردن فرادانشگاهی هم می‌تواند به این طرح کمک نماید. همچنین یکی از مواردی که مورد توجه قرارگرفت، این بود که تأمین اعتبار طرح و میزان بودجه اختصاص یافته به طرح برای اصلاح یا توسعه طرح، موضوع محوری است.

در ادامه جلسه در خصوص دانشگاه‌هایی که در بازنگری طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری به عنوان پایلوت شرکت کرده بودند نیز به پیشنهاد اعضای محترم جلسه مقرر شد بررسی جزئیات محورهای جدید دریافتی از مراکز پایلوت، در قالب کمیته‌های تخصصی ذیل گروه پژوهش انجام گیرد.

در انتها نیز به پیشنهاد مدیر محترم گروه پژوهش مقرر شد جلسه متعاقبی برگزار گردد که چگونگی بررسی درخواست‌ها مشخص گردد و شاخص‌های پیشنهادی دقیق‌تری برای سنجش و بازنگری محورها و اولویت‌های اعلامی، مشخص گردد.