زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

سمپوزیوم «استپ پزشکی آینده» با موضوع چالش های پیرامون توسعه خدمات فناوری های نوین، 29 اردیبهشت ماه در محل نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شد.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، احسان عارفیان، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی، محمدحسین متالهی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری، عباس حاجی فتحعلی، عضو هیت علمی دانشکده علوم پزشکی، بهداشتی و درمانی دانشگاه شهید بهشتی، مرضیه ابراهیمی، عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان و مدیر عامل شرکت دانش بنیان کیان ایمن سلول و زهرا قلن بر، مدیر شرکت دانش بنیان سل‌تک فارمد و محمد خادمی ریاست پژوهشکده مطالعات فناوری سخنرانان این جلسه بودند.

محمد حسین متالهی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری طی سخنانی اظهار داشت: در نظام سلامت، یک فرد را از سه منظر بررسی می کنیم، نخست، توصیف کامل وضعیت فرد و آن جنس خصوصیاتی است که فرد را ویژه و خاص می کند، دوم، اهداف بدین معنا که مشخصا به دنبال چه چیزی هستیم و نهایتا ارائه نسخه و پیشنهادهاست.

وی ادامه داد: در سال 2000 که به تازگی بحث «پزشکی شخصی شده» مطرح شده بود، نخستین چیزی که به ذهن می رسید، ارائه یک درمان بهینه برای یک ژنوم خاص بود؛ بدین معنا که دارو و دز مناسب برای آن فرد ارائه شود. اگر این سه بعد را کلان تر ببینیم آنجا که می خواهیم فرد را توصیف کنیم باید به ژنوم، اپی ژنوم، میکروبیوم، اکسپوزوم، سبک زندگی، توصیف پاتولوژی و .... افراد توجه کنیم. در بخش دوم، اموری همچون پیش‌بینی، پیشگیری و شکوفایی به معنای کشف استعدادها را هم لحاظ کنیم و نهایتا در بخش ارائه نسخه توجه ما صرفا به دارو نباشد و تغذیه، ورزش، بحث‌های روانی، مشارکت، پزشکی مشارکتی، پیش بینی و پیگیری را در نظر داشته باشیم.

متالهی با بیان اینکه ما به یک تصویر کوچک از «پزشکی شخصی شده» در نظام سلامت بسنده کرده ایم و تصویر کلان حوزه سلامت را نمی بینیم، تصریح کرد: راه‌حل‌های خلاقانه بیرون از حوزه ای است که ما در آن متمرکز شده ایم. مسائل ما در نظام سلامت حل نمی‌شود و پیش نمی‌رود مگر اینکه بخش‌های دیگر را هم به بررسی بگذاریم.

حاجی فتحعلی دیگر سخنران این نشست با بیان اینکه همه تلاش‌های ما در نظام سلامت در نهایت باید منجر به درمان شود، گفت: درمان سه پایه اساسی دارد؛ تشخیص، ایمونوتراپی و سلول درمانی.

به گفته او، تولید سلول، نیازمند فناوری است و کار هر کسی نیست. علم آینده، علم سلول است و چون نمی توانیم آن را وارد کنیم باید در آن خودکفا شویم.

ابراهیمی در بحث خود بر نقش معاونت علمی در فراهم‌کردن بسترها، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در تربیت نیروی انسانی و سازمان غذا و دارو در تسهیل روند کار را مثبت ارزیابی کرد و مساله و چالش حوزه پزشکی بازساختی و سلول بنیادی را نبود حلقه وصل میان این سه بخش دانست و تاکید کرد: آئین نامه های دست و پاگیر باعث می‌شود تا شرکت‌های دانش بنیان زمان خود را پیش بردن تحقیقاتشان از دست بدهند و مادامی به نتیجه برسند که عملا موضوع مورد پژوهششان دیگر مساله روز نباشد.

قلن بر، مدیرعامل شرکت دانش بنیان سل‌تک فرامد، بحث خود را با طرح این گزاره که در حوزه پزشکی بازساختی و سلول بنیادی بازار نداریم، شروع کرد و گفت: علت اینکه در حوزه سلول های بنیادی همچون بیوتکنولوژی موفق عمل نکرده‌ایم هم در همین نکته نهفته است که در حوزه زیست فناوری به واسطه واردات، صاحب بازار شدیم چرا که اساسا واردات، بازار می‌سازد اما این امکان را (واردات) در حوزه سلول های بنیادی نداریم و وقتی بازار جدید است باید آن را بسازیم.

محمد خادمی، ریاست پژوهشکده مطالعات فناوری، آخرین سخنران این نشست، گفت: در هر اکوسیستم فناوری یک سری کنشگر اعم از شرکت‌ها، افراد و سیستم رگولاتوری ایفای نقش می‌کنند و هرجا که اینها با هم هماهنگ عمل کرده‌اند، به دستاورد رسیده‌اند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به بیکاری تحصیل کردگان این حوزه (سلول درمانی) اشاره کرد و گفت: برخلاف تصور دیگر سخنرانان این جلسه اتفاقا نیروی انسانی آن چنان که باید در حوزه سلامت کارآمد نبوده و توانایی برطرف کردن نیاز صنعت را به طور کامل ندارند.

ویدیو کامل صحبت های دکتر محمدحسین متالهی در این رویداد: https://www.aparat.com/v/kbk9rxs