زیست فناوری

 در راستای بازدیدهای کارگروه زیست‌بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست‌فناوری از مراکز حفاظت و بهره‌برداری از ذخایر ژنتیکی کشور، روز سه‌شنبه و چهارشنبه مورخ 23و24 آذر ماه سال 95 چهار تن از اعضا از ذخایر ژنتیکی استان یزد بازدید نمودند.

در این ماموریت از ایستگاه تحقیقات شتر در بافق؛ مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب‌های لب شور وابسته به موسسه تحقیقات شیلات کشور؛ ایستگاه تحقیقات و باغات پسته در اردکان؛ مرکز تحقیقات گیاهان بیابانی و کلکسیون گیاهان کویری و بیابانی ایران؛ کلکسیون ذخایر توارثی انار کشور و باغ آهو بازدید بعمل آمد و دستاوردها، کمبودها و نیازمندی‌های ایستگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی سنجش گردید. از سایر دستاوردهای این بازدیدها می‌توان به هم‌اندیشی در مورد زیرساخت شبکه بانک‌های ژن کشور و شناسایی مراکز و قطب‌های شاخص کشور در تمام حوزه‌های ذخایر ژنتیکی اشاره نمود.

ایستگاه تحقیقات شتر بافق (وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد) بعنوان مرجع اصلی تحقیقات شتر یک کوهانه در سال 1370  آغاز به کار نموده است و جمعیت شتر این مرکز بالغ بر 100 نفر شتر شجره‌دار می‌باشد که شجره آن‌ها به مدت حدود 20 سال ثبت گردیده است.این ایستگاه به همراه ایستگاه تحقیقات شتر اردبیل که مسئول تحقیقات شتر دوکوهانه می باشد، بعنوان مراکز اصلی تحقیقات شتر محسوب می شوندو در حال حاضر با توجه به شرایط تغییر اقلیم و نیاز به منابع پروتئینی در اقلیم خشک کشورنیازمند توجه ویژه می باشد.

ایستگاه تحقیقات ملی آبزیان آب‌های لب شور کشور 15 سال است که فعالیت می‌نماید و عمده رسالت این مرکز تحقیق بر روی گونه‌های آب‌های لب‌شور و گونه‌های غیر بومی وارده به کشور است. تمرکز تحقیقات این مرکز بر روی ماهی تیلاپیا و خاویاری می‌باشد. از سال 87 تا کنون این مرکز بیش از 20 طرح و پروژه بر روی ماهی تیلاپیا را به انجام رسانده است. اهمیت این ایستگاه در زمینی آکنده از شوری در سطح خاک و آب های لب شور در زیر آن وقتی روشن تر می شود که با انجام طرح های بنیادی و حمایتی شیلات بر روی ذخایر ارزشمند آبزیان بومی کشور در این جغرافیا و اقلیم که تولید هیچ محصول کشاورزی مقرون به صرفه نیست، می توان تولیدی به مراتب اقتصادی تر از زمین های بارور دارای آب کشاورزی کافی انجام داد.

ایستگاه تحقیقات پسته اردکان با مساحتی با5/4 هکتار باغ پسته و ذخایر ارزشمند بومی باغات شمال اردکان که منابع منحصر بفرد بومی پسته را با ویژگی های تحمل به تنش های محیطی زنده و غیر زنده در خود نگه داری می کنندنیز بازدید گردید. در این بازدید دکتر سرخی ( رئیس کارگروه و رئیس بانک ژن گیاهی ملی ایران) ابراز امیدواری کردند تا در طرحی بتوانند نسخه امنیتی این ذخایر ارزشمند را به صورت کلکسیون رویشی درون شیشه ای در بانک ژن گیاهی ملی ایران ذخیره نمایند.

مرکز تحقیقات گیاهان کویری و بیابانی ایران752 نمونه هرباریومی بیابانی و 198 نمونه هرباریومی علف هرز و 174 گیاه بوته‌ای و چندساله زنده را نگهداری می‌نماید و کلکسیون زنده این مرکز در سال 1370 تاسیس شده است. با توجه به اهمیت ویژه بیابان زدایی و مقابله با فرسایش های محیطی و ژنتیکی و همچنین افزایش راندمان بهروری در نقاط کم بارش کشور، ضرورت توجه به منابع ارزشمند ژنتیکی اینگونه مراکز بیش از پیش احساس می شود.

کلکسیون ذخایر توارثی انار کشور: این کلکسیون در سال 1366 در 19 هکتار تاسیس شده و دارای 762 ژنوتیپ از تمام نقاط کشور می‌باشد. نمونه های موجود در این کلکسیون حائز صفات برتر اصلاحی و ویژگی های مهم تغذیه ای است و برای رویکرد مقابله با اثرات منفی تغییر اقلیم دارای اهمیت بسیار می باشند. خواص درمانی ویژه بعضی نمونه ها اهمیت سرمایه گذاری و انجام تحقیقات روی این میوه بهشتی را که در قران کریم از آن یاد شده چند برابر می کند.