زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

محققان دانشگاه توکیو در یک رودخانه نخستین جلبکی را کشف کرده‌اند که ۳ جنسیت دارد. این جلبک که Pleodorina starrii نام دارد، علاوه بر جنسیت ماده و نر دارای گونه‌ای است که می‌تواند در یک ژنوتایپ هر دو سلول نر و ماده را تولید کند. هیسایوشی نوزاکی استادیار دانشگاه توکیو و جمع آورنده نمونه جلبک در این باره می‌گوید: کشف گونه‌هایی با ۳ جنسیت بسیار نادر است. اما به نظرم در شرایط طبیعی چنین پدیده‌ای چندان نادر نیست. وی به مدت ۳۰ سال از رودخانه ساگامی بازدید و نمونه جلبک جمع آوری می‌کرد تا فرایند تکامل جنسیت گونه‌های مختلف جلبک را بررسی کند به طور معمول از آنجا که جلبک یک گروه وسیع و متنوع از جانداران است، تمایزهای متفاوتی میان انواع آن نیز وجود دارد. اما به طور معمول جلبک‌ها با توجه به چرخه حیات شأن می‌توانند بدون جفت گیری تکثیر شوند یا با استفاده از جفت گیری تولید مثل کنند. این موجودات هاپلوئیدی (دارای یک نوع کروموزوم) یا دیپلوئیدی (دارای دو نوع کروموزوم) هستند.

از سوی دیگر جلبک‌های هرمافرودیت نیز وجود دارند که بدون بیان ژن (gene expression) هردو اندام جنسی نر و ماده را دارند. البته در بدن جاندار هرمافرودیت به دلیل بیان ژن (gene expression) غیر معمولی، هر دو سلول نر و ماده به وجود می‌آید. حال آنکه سلول‌های جنسیت جلبک تازه کشف شده تحت حالت بیان ژن معمولی وجود آمده‌اند و بنابراین با گونه گفته شده تفاوت دارند. به گفته محققان سیستم بدن این جلبک کاملاً مختص و یگانه است. جلبک مذکور از تجمع ۳۲ یا ۶۴ سلول با یک جنسیت به وجود می‌آید و سلول‌های جنسیتی کوچک و متحرک (نر) یا سلول‌های جنسیتی بزرگ و غیر متحرک (ماده)، مشابه انسان دارد.

سلول‌های نر همراه پاکت‌های اسپرم به جهان خارج ارسال می‌شوند تا تجمعی از سلول‌های ماده را بیابند و به آن متصل شوند. اما جلبک جدید هر دو نوع سلول را دارد و می‌تواند تجمع سلول‌های نر یا ماده را تشکیل دهد. جنسیت سوم این نوع جلب نیز هر دو نوع سلول جنسیتی نر و ماده را دارد و می‌تواند با جلبک نر یا ماده جفت گیری کند. در این تحقیق آمده است: سیستم‌های جفت گیری ترکیبی مشابه این مورد نشان دهنده وضعیت‌های تکاملی هستند. نوزاکی در این باره می‌گوید: به دلیل تجربه طولانی ما در جمع آوری نمونه‌ها از طبیعت این تحقیق ممکن است. مطالعات ادامه دار و بلند مدت برای بررسی ماهیت گونه‌ها در طبیعت اهمیت زیادی دارد. این تحقیق در نشریه Evolution منتشر شده است.