زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

سرطان کولون سومین سرطان رایج در دنیا است و برای درمان آن از روش‌هایی مثل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی استفاده می‌شود. برخی از این درمان‌ها عوارض جانبی نیز به همراه دارند و به همین خاطر پژوهشگران به دنبال یافتن درمان‌هایی با عوارض جانبی کمتر هستند. ترکیبات دارویی با منشا گیاهی از مواردی هستند که به نظر می‌رسد گزینه مناسبی برای مبارزه با سلول‌های سرطانی باشند.

با توجه به نکات گفته شده؛ پژوهشگران گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، با انجام مطالعه‌ای ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه پونه، فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن و همچنین تاثیر اسانس این گیاه را بر سلول‌های سرطان کولون مورد بررسی قرار دادند. در انجام این مطالعه هادی تناوی، حسن برزگر، بهروز علیزاده بهبهانی و محمد امین مهرنیا، مشارکت داشتند.

پژوهشگران با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی، ۲۵ ترکیب را در اسانس پونه شناسایی کردند. در این بررسی مشخص شد که بیشترین ترکیبات شیمیایی اسانس پونه دی-کاروون، اوکالیپتول و پولگون هستند. بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسانس این گیاه نیز نشان داد که اسانس پونه فعالیت آنتی‌اکسیدانی مناسبی دارد.

در این مطالعه میزان تاثیر اضافه کردن غلظت‌های مختلف اسانس پونه در محیط کشت سلول‌های سرطان کولون نیز مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده از این بررسی، با افزایش غلظت اسانس پونه، درصد زنده‌مانی سلول‌های سرطانی کاهش پیدا می‌کند. به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ اسانس پونه دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی مناسبی است و می‌توان گیاه پونه را به عنوان جایگزینی برای نگهدارنده‌های سنتزی مطرح و از آن در صنعت غذایی استفاده کرد.

این پژوهشگران پیشنهاد می‌کنند که با وجود سمیت سلولی و خواص ضد سرطانی اسانس پونه، پژوهش‌های گسترده‌ای روی این گیاه در صنعت داروسازی جهت درمان سرطان و ناراحتی‌های گوارشی صورت گیرد. یافته‌های این مطالعه آذر ماه سال جاری به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اسانس پونه: ترکیبات شیمیایی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، فنل کل و اثر سایتوتوکسیک آن بر رده سلولی HT29» در نشریه پژوهش‌های علوم و صنایع غذایی ایران، منتشر شده است.