زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

دکتر محمد جعفرآقایی رئیس کارگروه زیست بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست فناوری امروز در وبینار زیست فناوری کشور گفت: ایجاد هماهنگی میان بانک‌های ژن و زیست بانک‌های موجود در کشور برای جلوگیری از موازی کاری امری واجب است که باید برنامه ریزی هایی برای تشکیل شبکه بانک‌های ژن کشور ایجاد شود. وی با بیان اینکه برای تحقق این برنامه، قرار بود نقشه راهی برای شبکه بانک‌های ژن کشور تدوین و در قالب پورتالی راه اندازی شود، گفت: بدین واسطه اطلاعات همه بانک‌های ژن کشور در این پورتال نگهداری و با استفاده از آن بانک‌های ژن مدیریت می شوند. مدیریت این بانک‌ها ماموریتی بود که از سوی شورایعالی انقلاب فرهنگی به ستاد زیست فناوری واگذار شده بود.

وی  خاطر نشان کرد: این شبکه راه اندازی و بخشی از اطلاعات این بانک‌ها جمع آوری شده اما به دلیل تغییر رویکردی در قانون، این طرح متوقف شده است. بر اساس این ماموریت به میزان ۶۱۷۵۰ میلیون ریال از زیست بانک‌ها از سال ۸۴ تا ۹۶ حمایت شد. رئیس گروه زیست بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست فناوری در خصوص این تغییرات گفت: در سال ۹۷  قانون «حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی کشور» به تصویب مجلس رسید و ابلاغ شد. طی این تغییرات وظایف هماهنگی میان بانک‌های ژن و جمع آوری اطلاعات آنها از ما در ستاد گرفته شد و به ۳ دستگاه اجرایی وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان محیط زیست  محول شد.

جعفرآقایی با بیان اینکه در حال حاضر این ۳ دستگاه‌ اقدام به تدوین آیین نامه‌های مربوطه کردند که اکنون در دست تصویب است، گفت: تصویب این آیین نامه مراحل نهایی را می‌گذراند و  پیش بینی شده است که سامانه جامعی تهیه شود تا مسئولیت حفاظت از اطلاعات و هماهنگی میان بانک‌های زیستی را بر عهده بگیرد. وی با تاکید بر اینکه در این راستا در صدد اجرای برنامه هایی در راستای بهره برداری اقتصادی از ذخایر ژنتیکی هستیم، گفت: در همین راستا اکنون به بهره برداری اقتصادی از ذخایر ژنتیکی «مرغ بومی»، «گاندو»، «اسب کاسپین»، «کدو آجیلی»، «نوغان؛لارو کرم ابریشم»، «گردو ارقام چالدران، الوند، کاسپین و پرشیا» و «بز مرخز» تمرکز داریم.

وی گفت: برای بهره برداری اقتصادی از اسب کاسپین با یکی از شرکت‌های سوارکاری مذاکره کرده ایم تا یک لاین برای اسب سواری این نوع اسب راه اندازی شود، گفت: همچنین  تا سال ۱۳۹۶ علاوه بر تولید لارو کرم ابریشم در کشور، آن را به کشورهای همسایه صادر می‌کردیم؛ اما از آن به بعد کاملا وارد کننده آن بودیم به گونه‌ای که سال گذشته از ۴۹ هزار جعبه تخم نوغان که در کشور توزیع شده است، تنها ۵ هزار جعبه آن تولید داخل بوده و ۴۵ هزار جعبه آن وارداتی از چین بوده است.  از این رو باعث می شود که با چنین برنامه ای نمونه های ایرانی جایگزین نمونه های خارجی شود. وی درباره بز مرخز گفت: این نژاد بز در معرض خطر انقراض است ما در حال انجام مطالعاتی برای بازاریابی این نژاد هستیم تا نژادهای اصلاح شده ای از این بز عرضه شود. در این راستا با یکی از شرکت‌ها مذاکراتی داشته ایم که در حال ارزیابی است.