زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

مصرف خوراکی میکروب گوارشی Faecalibacterium prausnitzii، موجب بهبود کبد چرب در موش­ها گردید. این رابطه توسط پژوهشگران آکادمی فنلاند و Jyväskylä با همکاری محققان دانشگاه Turku کشف شد. F. prausnitzii به عنوان یکی از شاخص­های مهم سیستم گوارشی سالم مطرح است. پیش از این، اثر این باکتری در کاهش بیماری­های التهابی در موش گزارش شده بود، اما اثرات آن بر روی کبد مطالعه نشده بود.

با توجه به نقش محوری کبد در متابولیسم بدن، کبد چرب به عنوان یک مشکل مهم سلامتی مطرح است. تنها در فنلاند 1،000،000 نفر از جمعیت کشور و 90 درصد افراد چاق به این بیماری مبتلا هستند. انسان با میزان چربی بالای کبد، F.prausnitzii کمتری داشته و التهاب در بافت چربی زیر جلدی نیز وجود دارد. بنابراین محققان، تصمیم به مطالعه تاثیر تیمار خوراکی F.prausnitzii بر درمان محتوای چربی کبدی در موش با چربی بالا، به عنوان یک مدل برای کبد چرب، گرفتند. نتایج بسیار امیدوار کننده بود. در مقایسه با موش­های گروه کنترل با چربی بالا، موش­های تحت درمان با F.prausnitzii، میزان چربی کبدی، AST و ALT پایین­تری داشته، و همچنین با افزایش اکسیداسیون اسیدهای چرب همراه بودند.

علاوه بر این، تجزیه و تحلیل lipidomic کبدی، کاهش گونه­های مختلفی از تری گلیسرول، فسفولیپیدها و استرهای کلسترول را نشان داد. بیان adiponectin، که یکی از واسطه­های مفید اصلی سوخت و ساز بدن است، در بافت چربی احشاء افزایش یافته بود. از طرفی مشاهده شد که موش­های تحت درمان با F.prausnitzii، چربی زیر پوستی بیشتری داشتند، که این چربی سالم بوده و التهاب کمتری را دارا بود. جالب توجه است، درمان با F.prausnitzii توده عضلانی را افزایش می­دهد، که ممکن است با افزایش تنفس میتوکندری مرتبط باشد، این مسئله­ای است که، قطعا باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد.

یافته­های این تیم تحقیقاتی نشان می­دهد که به طور آزمایشی، کبد چرب ممکن است با F.prausnitzii درمان شود. متاسفانه، باکتری درمانی هنوز برای اهداف درمانی در انسان پذیرفته نشده است. علاوه بر این، F.prausnitzii به شدت بی هوازی است و رشد دشواری دارد، به همین دلیل محققان از توان زنده مانده آن در بدن انسان مطمئن نیستند. بنابراین، در حال حاضر محققان به دنبال کشف راه­های طبیعی جایگزین، مانند رژیم­های غذایی فراسودمند و یا استفاده از مواد پروبیوتیک برای افزایش فراوانی طبیعی این باکتری در ارگانیسم میزبان برای درمان کبد چرب هستند.

منبع: مجله ISME (آوریل 2017)