زیست فناوری، سلامت و فناوری های پزشکی

دکتر مصطفی قانعی، با اشاره به آخرین وضعیت تولید داخلی واکسن‌های کرونا با تاکید بر اینکه در حال حاضر واکسن برکت به فاز تولید انبوه رسیده و آمادگی دارد که در واکسیناسیون کشوری قرار گیرد، افزود: این واکسن تا مهر ماه سال جاری به تدریج در برنامه واکسیناسیون کشوری قرار خواهد گرفت و بعد از مهر تا آبان ماه گروه دوم واکسن‌های داخلی عرضه می‌شوند. وی با بیان اینکه برای سال جاری ۸ واکسن در دستور کار تولید قرار می‌گیرند، یادآور شد: واکسن دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در هفته جاری مجوز کمیته اخلاق را دریافت خواهد کرد و این واکسن نیز به لیست واکسن‌های ایرانی کرونا اضافه خواهد شد. قانعی ادامه داد: علاوه بر اینها تا دو هفته آینده واکسن شرکت اسوه نیز مجوز دریافت خواهد کرد و وارد مطالعات بالینی می‌شود.

به گفته وی، واکسن‌هایی که وارد مطالعات بالینی می‌شوند، ۵ ماه زمان نیاز دارند تا وارد فاز تولید شوند. دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با اشاره به تدابیر اندیشیده شده در زمینه کمبود دوز دوم واکسن کرونا، خاطر نشان کرد: کمبود دوز دوم واکسن کرونا به دلیل بد عهدی‌ها و عمل نکردن طرف مقابل به تعهدات خود بوده است و در این زمینه در کمیته ملی واکسن در این زمینه مذاکرات مفصلی صورت گرفت و در این مورد چند نکته وجود دارد. وی ادامه داد: مشاهدات نشان می‌دهد که تزریق تنها یک دوز واکسن کرونا موجب کاهش مرگ می‌شود، به این معنا که افرادی که یک دوز را دریافت کردند در صورت ابتلا به کرونا جان خود را از دست نخواهند داد و این برای کشور مهم است. 

قانعی اضافه کرد: از سوی دیگر زمانی که در واکسن دوز اول از پلتفرمی استفاده شده، می‌توان دوز دوم را از مشابه پلتفرم دوز اول که در داخل تولید شده است، تزریق کرد. به عنوان مثال اگر در دوز اول واکسن سینوفارم تزریق شده که مبتنی بر پلتفرم ویروس غیر فعال است، دوز دوم را می‌توان واکسن شرکت برکت را که مبتنی بر همین پلتفرم ویروس غیر فعال است و کیفیت آن بهتر از نوع چینی است، تزریق کرد. عضو پیوسته و رییس گروه آینده نگری، نظریه پردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با بیان اینکه تزریق دوز دوم از واکسن برکت هیچ اشکالی از نظر علمی ایجاد نخواهد کرد، ادامه داد: علاوه بر آن برای دوز دوم و یادآوری واکسن‌های "آسترازنیکا" و "اسپوتنیک" نیز می‌توان از واکسن تولید شده در انستیتو پاستور تزریق کرد و مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

قانعی با اشاره به بدعهدی کشورهای سفارش گیرنده واکسن، گفت: کشورهایی که نسبت به تحویل واکسن به ایران تعهد داشتند، پول واکسن را دریافت کردند، ولی آن را تحویل ندادند و در این زمینه بد قولی شده است؛ اما با مذاکرات صورت گرفته قول دادند که واکسن درخواستی ما را تامین کنند و در صورتی که این واکسن‌ها تامین شود، از همان نوع تزریق شده به افراد زده می‌شود؛ در غیر این صورت دوز یادآوری از نوع دیگری تزریق می‌شود و این امر مشکلی از نظر علمی ایجاد نخواهد کرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تزریق دوز یادآوری از نوع داخلی مشکلی برای دریافت کنندگان واکسن ایجاد نمی‌کند، گفت: استفاده از دو نوع واکسن در تزریق اول و دوم نیاز به آزمون ندارد؛ چرا که هر دو نوع واکسن بر اساس یک پلتفرم تولید شدند و هر دو شکل تولید آن یکی است و نیاز به آزمون علمی نیست. قانعی با تاکید بر اینکه بر اساس مصوبات افرادی که دوز اول را دریافت کردند، تا ۳ ماه فرصت دارد تا دوز بعدی را دریافت کنند، اضافه کرد: از سوی دیگر باید یادآوری شود که در مهر ماه سال جاری ما به اندازه کافی واکسن داریم.